Amsterdam - In de ochtend naar het ziekenhuis voor bestraling en 's avonds lessen verzorgen in de yogastudio. Zelfstandig ondernemer Marieke had geen andere keuze toen ze twee jaar geleden de diagnose kanker kreeg: "Een buffer heb ik als alleenstaande moeder nooit kunnen opbouwen en mezelf verzekeren tegen ziekte vond ik te duur."
Amsterdam - In de ochtend naar het ziekenhuis voor bestraling en 's avonds lessen verzorgen in de yogastudio. Zelfstandig ondernemer Marieke had geen andere keuze toen ze twee jaar geleden de diagnose kanker kreeg: "Een buffer heb ik als alleenstaande moeder nooit kunnen opbouwen en mezelf verzekeren tegen ziekte vond ik te duur."
Marieke is lang niet de enige zzp’er die niets heeft geregeld om eventuele tegenslagen op te vangen. TV-presentator Frits Sissing, die zelf in vaste dienst is, weet dat uit de gesprekken met zijn vele freelance collega’s. Hij trekt zich hun lot aan en heeft zich als ambassadeur verbonden aan de nieuwe Stichting Zelfstandige Professionals. Die heeft als doel bewustwording creëren bij zzp’ers over het belang van een vangnet.
In 2020 telde Nederland 1,1 miljoen zzp’ers die voor hun inkomsten volledig afhankelijk zijn van hun werkzaamheden als zelfstandige. Nog geen 19% van deze groep betaalde in 2017 een premie voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV), zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Wel gaf 75% aan geld opzij te zetten als buffer of voor de oude dag.
„Maar tijdens de coronacrisis hebben velen hun pensioenpotje moeten opeten”, weet initiatiefneemster van de stichting, Lydia Bos, tevens directeur van Zelfstandigen Bouw. „En dat er twee weken na de eerste lockdown al zzp’ers in de problemen kwamen, laat wel zien dat een grote groep vrijwel geen buffers heeft.”
Onbekend
Bos ontdekte dat veel zelfstandigen, ook buiten de bouw, onbekend zijn met AOV-alternatieven, nadat Zelfstandigen Bouw vorig jaar een eigen AOV-alternatief startte dat, net als broodfondsen en een dienst als SharedPeople, werkt met schenkkringen. Met de stichting die zelf geen producten verkoopt, wil ze iets aan deze onwetendheid doen.
„Op onze website staan alle mogelijkheden opgesomd hoe je jezelf als zelfstandige kunt verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, hoe je een buffer opbouwt en hoe je zorgt dat je ook op je oude dag nog voldoende inkomsten hebt.”
Ze benadrukt dat het geen vergelijkingssite is: „Dat kan ook niet, want elk product is anders. Schenkkringen zij erin allerlei variaties maar hebben gemeen dat zij zijn bedoeld om de eerste ziektejaren te overbruggen. Verzekeraars keren soms pas na de eerste ziektejaren uit, maar dan wel meestal tot aan de pensioengerechtigde leeftijd. De meeste schenkkringen doen dat niet. Een combinatie behoort dus ook tot de mogelijkheden.”
Overkomt mij niet
In zijn gesprekken met freelance collega’s merkt Sissing dat ze de noodzaak voor een AOV vaak niet zien. „Dat zit ook in het karakter van veel zzp’ers. Ze zijn positief en denken mij overkomt dat niet. Tot het ze wel zelf overkomt.” Als ambassadeur wil hij zelfstandigen ervan overtuigen wel iets te regelen. „Vaak krijg je dan te horen dat ze het te duur en te veel gedoe vinden.”
Sissing erkent dat zelfstandigen er even voor moeten gaan zitten om alle mogelijkheden te bestuderen. „Voor werknemers regelt de werkgever dit soort zaken. Je draagt er een hoop geld voor af, maar het is wel een geruststelling om te weten dat je goed verzekerd bent. Dat gun ik iedereen. Ook voor zelfstandigen zijn er betaalbare oplossingen die eenvoudig te regelen zijn. Je moet je er even in verdiepen, maar daarna kun je het loslaten. Heb je geen zorgen meer en kun je je volledig op je bedrijf concentreren.”
Misvatting
Naast bewustwording creëren wil de stichting ook misvattingen uit de wereld helpen. De grootste misvattingen onder zelfstandigen is volgens Bos dat ze ervan uitgaan dat zij niet getroffen worden door ziekte of uitval, dat het schreeuwend duur is en dat ze al weer beter zijn als ze eindelijk aanspraak kunnen maken op de verzekering.
Yogadocente Marieke is gelukkig schoonverklaard, maar was al snel daarna door de coronamaatregelen verplicht de deuren van haar studio te sluiten: „Tot nu toe lukt het me om de studio te behouden, zonder mezelf volop in de schulden te steken. Zo heb ik een extra baan erbij genomen. Ik ben mij nu aan het oriënteren voor aanmelding bij een schenkkring. Als ik dat eerder had gedaan was mij een hoop stress bespaard gebleven.”
Door de groeiende fiscale verschillen tussen zzp’ers en uitzendkrachten is de positie van de zzp’er sterker. Bovendien ligt het werk dankzij de historisch krappe arbeidsmarkt en de opkomst van werkplatformen voor het oprapen én kunnen zzp’ers ook nog eens de tarieven omhoog gooien. De rollen zijn dus omgedraaid: werkgevers hebben niet langer de macht. Niet gek dus dat steeds meer mensen voor een zelfstandig bestaan kiezen. Maar wees gewaarschuwd; het is niet alles goud wat er blinkt…
De kans dat je arbeidsongeschikt raakt tijdens je loopbaan is 10 procent. Vind je het risico om niets geregeld te hebben voor als je tijdelijk niet kunt werken ook te groot? Maar is een AOV ook voor jou niet te doen? Onderzoek dan eens of crowdsurance iets voor jou is.
Ben jij een zzp’ers in de culturele en creatieve sector en op zoek naar een betaalbaar financieel vangnet voor als je door ziekte tijdelijk niet kunt werken? Je kunt nu tijdelijk een financiële bijdrage krijgen voor de kosten van zo’n AOV. Bij Zelfstandig Ondernemers dek je samen met andere ondernemers het risico van arbeidsongeschiktheid af. We werken met een vaste maandelijkse inleg, wij verzorgen de schenkingen bij ziekte en regelen alle administratieve handelingen.